بحر الفقاهه

کنکاشی در فقه اسلامی review on Jurisprudence

بحر الفقاهه

کنکاشی در فقه اسلامی review on Jurisprudence

عرب جاهلی یا مجوسی ؟

بسم الله الرحمن الرحیم

آیا مجوسیان ( که بسیاری از ایرانیان باستان مجوسی بودند ) به شریعت الهی و دین حنیف نزدیک تر بودند یا اعراب جاهلی؟


 همین سوال از محضر امام صادق[1] علیه السلام شده چنان که فرموده اند :

کافری از امام صادق علیه السلام سوال کرد : آیا مجوسی ها در دینشان نزدیک به حق بودند یا عرب های جاهلی؟

امام صادق علیه السلام در جواب فرمودند :

  ادامه مطلب ...

سه نکته در باره نوروز

مطلب مرتبط+

سه نکته ی پراکنده درباره نوروز :

نکته اول : دو روایت که لفظ نوروز در انها امده است :

4073- و هدیّه‌اى براى امیر المؤمنین علیه السّلام آوردند در روز نوروز، فرمود: این چیست؟ عرض کردند: یا امیر المؤمنین امروز نوروز است، فرمود: هر روز را براى ما نوروز بسازید.

4074- و روایت کرده‌اند که آن حضرت علیه السّلام فرمود: نوروز ما هر روز است.[1]

نکته دوم :

سوال و جوابی از علامه مجلسی ره در مورد وجوب خرید لباس شب عید توسط مرد برای همسرش:

مسألۀ 139-: اگر کسى که از ارباب استحقاق است آن قدرى که در کتابها مضبوط است در نفقۀ واجب النفقه گاه باشد زیاده بگیرند، مثلا هر عید و نوروز رخت تازه مى‌خواهند، و اکثر آن است که صرفه کنند و ذخیره شود، بیان فرمایند که چه صورت دارد؟ باید دیگر نداد تا کهنه شود یا هر عید و نوروز مى‌توان داد؟

جواب: باز به عرف و اقارب بلد بر مى‌گردد.[2]

نکته ی سوم :

 از لحاظ لغت : نیروز معرب نوروز است و تاج العروس گوید :

لیس فی کلام العربِ بناءٌ على فُوعُولٍ حَتّى أَنهم قالوا فی إِعراب نَوْرُوز نَیْرُوز فِراراً من الواوِ[3]



[1] من لا یحضره الفقیه - ترجمه؛ ج‌4، ص: 407

[2] بیست و پنج رساله فارسى؛ ص: 590

[3] تاج العروس من جواهر القاموس؛ ج‌5، ص: 181

 

روایتی که ممکن است درباره انقلاب اسلامی باشد

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَعِیدٍ قَالَ حَدَّثَنِی عَلِیُّ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ أَخِیهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ‏ عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عُمَرَ الْحَلَبِیِّ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ مُوسَى عَنْ مُعَمَّرِ بْنِ یَحْیَى بْنِ سَامٍ عَنْ أَبِی خَالِدٍ الْکَابُلِیِّ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع أَنَّهُ قَالَ:

کَأَنِّی بِقَوْمٍ قَدْ خَرَجُوا بِالْمَشْرِقِ یَطْلُبُونَ الْحَقَّ فَلَا یُعْطَوْنَهُ ثُمَّ یَطْلُبُونَهُ فَلَا یُعْطَوْنَهُ فَإِذَا رَأَوْا ذَلِکَ وَضَعُوا سُیُوفَهُمْ عَلَى عَوَاتِقِهِمْ فَیُعْطَوْنَ مَا سَأَلُوهُ فَلَا یَقْبَلُونَهُ حَتَّى یَقُومُوا وَ لَا یَدْفَعُونَهَا إِلَّا إِلَى صَاحِبِکُمْ قَتْلَاهُمْ‏ شُهَدَاءُ أَمَا إِنِّی لَوْ أَدْرَکْتُ ذَلِکَ لَاسْتَبْقَیْتُ نَفْسِی لِصَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ.[1]

امام باقر علیه السلام : گویا قومی را میبینم که در مشرق قیام میکنند و حق را طلب میکنند؛ پس حق به آنها داده نمیشود ؛ بار دیگر حق خواستار حق میشوند ولی باز هم از حق منع میشوند ؛ زمانی که چنین میشود ؛ شمشیرهایشان را بیرون میکشند و در نتیجه حق خود را میگیرند ... .

و این پرچم را جز به حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه تسلیم نمیکنند ( پرچم را به ایشان تحویل میدهند) ؛ کشته های اینها شهید هستند ؛ همانا اگر من آن زمان را درک کنم ؛ جان خودم را برای صاحب این امر (  و درک زمان ظهور ) حفظ میکنم.

  ادامه مطلب ...

گریه های امام رضا علیه السلام در عزای امام حسین علیه السلام

مطلب مرتبط+

مرحوم  صدوق ره روایت جالبی را از امام رضا علیه الصلوة و السلام نقل میکند که بیانگر شدت عزا و ماتم اهل بیت علیهم السلام در دهه اول محرم الحرام است ، بگونه ای که نظیرش در بین ما کم و نایاب است.

به مناسبت ماه محرم و ایام عزای سید الشهدا بجاست اصل حدیث با ترجمه آن و همچنین برخی از منابع و آن را تقدیم عزاداران حسینی کنیم :

لازم به ذکر است که ترجمه ی حدیث از نویسنده میباشد.

 

ادامه مطلب ...

امام رضا علیه السلام و ماه محرم / اعمال ماه محرم / ترجمه حدیث

مطلب مرتبط+

این نوشته روایت معروفی است که برخی از قسمت های انرا زیاد شنیده اید ، همان حدیثی که امام رضا علیه السلام میفرمایند :" ای پسر شبیب : اگر میخوای بر چیزی گریه کنی پس بر حسین گریه کن ". بنده به یاد ندارم که ترجمه ی کاملی از این حدیث شریف را دیده باشم لذا تمام این حدیث را نقل و سپس ترجمه کرده و به ساحت مقدس شهدای کربلا خصوصا سید و سالار شهدا آقا اباعبد الله الحسین علیه السلام تقدیم میدارم. 

* خلاصه ای از حدیث : در این حدیث امام رضا علیه السلام مطالبی درباره ی روزه ی روز اول ماه محرم بیان میکنند و میفرمایند : در این روز حضرت زکریا ع دعا کرده و دعایش به اجابت رسیده و هر کس در این روز روزه بگیرد و دعا کند خداوند همانگونه که برای حضرت زکریا ع دعایش را مستجاب کرد خداوند نیز دعای او را به اجابت میرساند.

همچنین مطالبی درباره ی ثواب زیارت و گریه برای امام حسین علیه السلام و دستور العمل های خاصی از امام رضا علیه السلام از مطالب این حدیث است.

* ناگفته نماند که که روز اول ماه محرم اعمالو دعاهای مفصلی دارد که در کتاب اقبال سید بن طاووس ذکر شده.

 اصل حدیث و ترجمه  

ادامه مطلب ...

بررسی جمله الناس حریص علی ما منع

آیا با تمسک به جمله " الناس حریص علی ما منع " میتوان گفت که نباید با بد حجابی برخورد کرد؟ آیا برخورد با برخی مفاسد باعث رشد آن میشود؟

 نوشته زیر بررسی این مطلب است ، ضمنا در گذشته نوشته ای با عنوان حجاب اجباری++  به این مطلب پرداخته شده بود.


بسم الله الرحمن الرحیم

 و الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین و اللعن علی اعدائهم.

وقتی بحث حجاب و تفکیک جنسیت پیش میآید برخی به جمله ی معروفی تمسک کرده و میگویند : الناس حریص علی ما منع ،    " مردم نسبت به آنچه منع شده اند حریص میباشند " و در ادامه چنین نتیجه میگیرند که : پس نباید جلوی برخی بی حجابی ها و اختلاط ها گرفته شود زیرا هر چیزی که بیشتر ممنوع شود مردم بیشتر به سویش میروند.

اما این استدلال چند اشکال دارد که به اختصار اشاره میکنیم :

  ادامه مطلب ...

هفت عامل از عوامل مرگ و فساد قلب

در هفت حدیث عوامل فساد قلب و مرگ قلب مطرح شده است :

 

تحف العقول ؛ النص ؛ ص89

1- مَنْ کَثُرَ کَلَامُهُ کَثُرَ خَطَؤُهُ‏ «3» وَ مَنْ کَثُرَ خَطَؤُهُ قَلَّ حَیَاؤُهُ وَ مَنْ قَلَّ حَیَاؤُهُ قَلَّ وَرَعُهُ وَ مَنْ قَلَّ وَرَعُهُ مَاتَ‏ قَلْبُهُ‏ وَ مَنْ مَاتَ‏ قَلْبُهُ‏ دَخَلَ النَّار

 و همین حدیث در "بحار الأنوار (ط - بیروت) ؛ ج‏74 ؛ ص235 " با یک زیاده نقل شده است

مَنْ کَثُرَ کَلَامُهُ کَثُرَ خَطَاؤُهُ وَ مَنْ کَثُرَ خَطَاؤُهُ قَلَّ حَیَاؤُهُ وَ مَنْ قَلَّ حَیَاؤُهُ قَلَّ وَرَعُهُ وَ مَنْ قَلَّ وَرَعُهُ قَلَّ دِینُهُ وَ مَنْ قَلَّ دِینُهُ مَاتَ‏ قَلْبُهُ‏ وَ مَنْ مَاتَ‏ قَلْبُهُ‏ دَخَلَ النَّار

   ادامه مطلب ...

احادیث ترغیب به طلبگی

مطالب مرتبط: 1 . العقل و الجهل فی القران  2 . ایات ترغیب به طلبگی  3 . احادیث ترغیب به طلبگی 4. علم و عقل در نهج البلاغه

....

از بین احادیث فراوان ترغیب به فقاهت و آشنایی با دین 26 حدیث در بیان فضیلتِ دانش فقه و ارزش فقهاء و 10 حدیث در مقام و جایگاه علماء دین را گلچین کردیم. 

ترجمه احادیث به صورت خلاصه و مترجم ، نویسنده میباشد.


26 حدیث در بیان فضیلت دانش فقه و ارزش فقهاء:

1 - عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ: الْکَمَالُ کُلُّ الْکَمَالِ التَّفَقُّهُ‏ فِی الدِّینِ وَ الصَّبْرُ عَلَى النَّائِبَةِ وَ تَقْدِیرُ الْمَعِیشَةِ[1].

همه ی کمالات در سه چیز است : فقاهت در دین ، صبر در سختی ها ، و حساب در زندگی و مخارج

2-  عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِعَبْدٍ خَیْراً فَقَّهَهُ فِی الدِّینِ[2]

هرگاه خداوند خیر عبدی را بخواهد او را فقیه در دینش میکند

  

ادامه مطلب ...