عرب جاهلی یا مجوسی ؟

بسم الله الرحمن الرحیم

آیا مجوسیان ( که بسیاری از ایرانیان باستان مجوسی بودند ) به شریعت الهی و دین حنیف نزدیک تر بودند یا اعراب جاهلی؟

 همین سوال از محضر امام صادق[1] علیه السلام شده چنان که فرموده اند :

کافری از امام صادق علیه السلام سوال کرد : آیا مجوسی ها در دینشان نزدیک به حق بودند یا عرب های جاهلی؟

امام صادق علیه السلام در جواب فرمودند :

عربهای جاهلی به دین حنیف ( شریعت حضرت ابراهیم ع ؛ دین و ایین الهی ) نزدیک تر بودند تا مجوسی ها زیرا :

مجوسی ها به همه انبیاء الهی کافر بودند .... امام علیه السلام سخن خود [2]را ادامه داده تا این که فرمودند:

مجوسی ها غسل جنابت را بجا نمی اوردند ولی عربهای جاهلی بعد از جنابت غسل میکردند و غسل از اصلی ترین دستورهای دین حنیف است ؛

همچنین مجوسی ها ختنه نمیکردند در حالیی که ختنه از سنن انبیاء – علیهم السلام – است و اولین کسی که ختنه کرد حضرت ابراهیم – علیه السلام – بود ؛

همچنین مجوسی ها مرده های خود را غسل نمیدادند و کفن نمیکردند و انها را بعد از مرگ در بیابانها و گورستانها می انداختند در حالیی که عرب جاهلی مرده های خود را در قبر قرار میداد و اولین کسی که برای او قبر حفر شد حضرت آدم [3] علیه السلام – بود ؛

همچنین مجوسیان با مادران خود مجامعت میکردند و خواهران و دختران خود را به همسری میگرفتند و با آنها ازدواج میکردند در حالی که عرب جاهلی این کار را حرام میدانست

و همچنین مجوسی ها منکر بیت المقدس بودند و آنرا خانه شیطان مینامیدند در حالی که عرب جاهلی بیت المقدس را تعظیم[4] و تکریم میکرد و ان را خانه خداوند میدانستند

و عرب جاهلی در همه امور از مجوسی ها به دین حنیف نزدیک تر بودند[5] .

اصل حدیث نیز این چنین است :

الْإِحْتِجَاجُ، فِی حَدِیثِ الزِّنْدِیقِ الَّذِی سَأَلَ الصَّادِقَ ع عَنْ مَسَائِلَ قَال‏ لَهُ أَخْبِرْنِی عَنِ الْمَجُوسِ کَانُوا أَقْرَبَ إِلَى الصَّوَابِ فِی دِینِهِمْ أَمِ الْعَرَبُ فِی الْجَاهِلِیَّةِ؟

 قَالَ الْعَرَبُ کَانَتْ أَقْرَبَ إِلَى الدِّینِ الْحَنِیفِیِّ مِنَ الْمَجُوسِ وَ ذَلِکَ أَنَّ الْمَجُوسَ کَفَرَتْ بِکُلِّ الْأَنْبِیَاءِ إِلَى أَنْ قَالَ وَ کَانَتِ الْمَجُوسُ لَا تَغْتَسِلُ مِنَ الْجَنَابَةِ وَ الْعَرَبُ تَغْتَسِلُ وَ الِاغْتِسَالُ مِنْ

خَالِصِ شَرَائِعِ الْحَنِیفِیَّةِ وَ کَانَتِ الْمَجُوسُ لَا تَخْتَتِنُ وَ هُوَ مِنْ سُنَنِ الْأَنْبِیَاءِ وَ إِنَّ أَوَّلَ مَنْ فَعَلَ ذَلِکَ إِبْرَاهِیمُ الْخَلِیلُ وَ کَانَتِ الْمَجُوسُ لَا تُغَسِّلُ مَوْتَاهَا وَ لَا تُکَفِّنُهَا وَ کَانَتِ الْعَرَبُ تَفْعَلُ ذَلِکَ

وَ کَانَتِ الْمَجُوسُ تَرْمِی بِالْمَوْتَى فِی الصَّحَارِی وَ النَّوَاوِیسِ وَ الْعَرَبُ تُوَارِیهَا فِی قُبُورِهَا وَ کَذَلِکَ السُّنَّةُ عَنِ الرُّسُلِ وَ إِنَّ أَوَّلَ مَنْ حُفِرَ لَهُ قَبْرٌ- آدَمُ أَبُو الْبَشَرِ وَ کَانَتِ الْمَجُوسُ تَأْتِی

الْأُمَّهَاتِ وَ تَنْکِحُ الْأَخَوَاتِ وَ الْبَنَاتِ وَ حَرَّمَتْ ذَلِکَ الْعَرَبُ وَ أَنْکَرَتِ الْمَجُوسُ بَیْتَ الْمَقْدِسِ وَ سَمَّوْهُ بَیْتَ الشَّیْطَانِ وَ الْعَرَبُ کَانَتْ تَحُجُّهُ وَ تُعَظِّمُهُ وَ تَقُولُ بَیْتُ رَبِّنَا وَ کَانَتِ الْعَرَبُ فِی کُلِّ

الْأَشْیَاءِ أَقْرَبَ إِلَى الدِّینِ الْحَنِیفِیِّ مِنَ الْمَجُوسِ. الخ.

در ادامه حدیث سوالی درباره فلسفه غسل جنابت شده که به بحث ما ربطی ندارد.

---

[1] مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوارالجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (ط - بیروت)، 111جلد، دار إحیاء التراث العربی - بیروت، چاپ: دوم، 1403 ق. ج‏78 ؛ ص7

 [2] در روایت تعبیر" الی ان قال " دارد یعنی " تا این که امام فرمودند " و این تعبیر میرساند که امام علیه السلام مطالب دیگری هم فرموده اند که راوی انها را ذکر نکرده.

[3] اشکال نشود که وقتی قابیل حضرت هابیل – علیه السلام – را کشت او را دفن کرد و بنابراین اولین کسی که برای او قبر درست شده حضرت هابیل بوده ؛ زیرا قابیل حضرت هابیل را زیر خاک کرد ولی معلوم نیست برای او قبری درست کرده باشد و فرق است بین قبر و زیر خاک کردن.

[4]روایت کلمه ی " تحجه " دارد و ممکن است به معنای اصطلاحی به جا اوردن حج و یا به معنی لغوی قصد کردن باشد و به هرحال در هر دو معنا مفهوم تعظیم و تکریم وجود دارد و در اینجا ترجمه مغهومی صورت گرفت.

 [5] اشکال نشود که عرب جاهلی دختران خود را زنده بگور میکرد زیرا اولا : معلوم نیست که در بین مجوسی ها چنین سنتی نبوده و ثانیا چنین نبوده که همه اعراب جاهلی دختران خود را زنده بگور میکردند که اگر چنین بود ریشه ی عرب جاهلی در طی چند سال خشکیده میشد.