امام رضا علیه السلام و ماه محرم / اعمال ماه محرم / ترجمه حدیث

مطلب مرتبط+

این نوشته روایت معروفی است که برخی از قسمت های انرا زیاد شنیده اید ، همان حدیثی که امام رضا علیه السلام میفرمایند :" ای پسر شبیب : اگر میخوای بر چیزی گریه کنی پس بر حسین گریه کن ". بنده به یاد ندارم که ترجمه ی کاملی از این حدیث شریف را دیده باشم لذا تمام این حدیث را نقل و سپس ترجمه کرده و به ساحت مقدس شهدای کربلا خصوصا سید و سالار شهدا آقا اباعبد الله الحسین علیه السلام تقدیم میدارم. 

* خلاصه ای از حدیث : در این حدیث امام رضا علیه السلام مطالبی درباره ی روزه ی روز اول ماه محرم بیان میکنند و میفرمایند : در این روز حضرت زکریا ع دعا کرده و دعایش به اجابت رسیده و هر کس در این روز روزه بگیرد و دعا کند خداوند همانگونه که برای حضرت زکریا ع دعایش را مستجاب کرد خداوند نیز دعای او را به اجابت میرساند.

همچنین مطالبی درباره ی ثواب زیارت و گریه برای امام حسین علیه السلام و دستور العمل های خاصی از امام رضا علیه السلام از مطالب این حدیث است.

* ناگفته نماند که که روز اول ماه محرم اعمالو دعاهای مفصلی دارد که در کتاب اقبال سید بن طاووس ذکر شده.

 اصل حدیث و ترجمه  

 

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ مَاجِیلَوَیْهِ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِیهِ عَنِ الرَّیَّانِ بْنِ شَبِیبٍ قَالَ:

 دَخَلْتُ عَلَى الرِّضَا ع فِی أَوَّلِ یَوْمٍ مِنَ الْمُحَرَّمِ فَقَالَ یَا ابْنَ شَبِیبٍ أَ صَائِمٌ أَنْتَ قُلْتُ لَا فَقَالَ

إِنَّ هَذَا الْیَوْمَ هُوَ الْیَوْمُ الَّذِی دَعَا فِیهِ زَکَرِیَّا ع رَبَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَالَ‏  " رَبِّ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ ذُرِّیَّةً

طَیِّبَةً إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعاءِ "

 فَاسْتَجَابَ اللَّهُ لَهُ وَ أَمَرَ الْمَلَائِکَةَ " فَنَادَتْ زَکَرِیَّا وَ هُوَ قائِمٌ یُصَلِّی فِی الْمِحْرابِ  أَنَّ اللَّهَ ی

ُبَشِّرُکَ بِیَحْیى "

‏ فَمَنْ صَامَ هَذَا الْیَوْمَ ثُمَّ دَعَا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ اسْتَجَابَ اللَّهُ لَهُ کَمَا اسْتَجَابَ اللَّهُ لِزَکَرِیَّا

ثُمَّ قَالَ یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنَّ الْمُحَرَّمَ هُوَ الشَّهْرُ الَّذِی  کَانَ أَهْلُ الْجَاهِلِیَّةِ یُحَرِّمُونَ فِیهِ الظُّلْمَ وَ

الْقِتَالَ لِحُرْمَتِهِ فَمَا عَرَفَتْ هَذِهِ الْأُمَّةُ حُرْمَةَ شَهْرِهَا وَ لَا حُرْمَةَ نَبِیِّهَا لَقَدْ قَتَلُوا فِی هَذَا

الشَّهْرِ ذُرِّیَّتَهُ وَ سَبَوْا نِسَاءَهُ وَ انْتَهَبُوا  ثَقَلَهُ فَلَا غَفَرَ اللَّهُ لَهُمْ ذَلِکَ أَبَداً

 یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ‏ کُنْتَ‏ بَاکِیاً لِشَیْ‏ءٍ فَابْکِ لِلْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع

فَإِنَّهُ ذُبِحَ کَمَا یُذْبَحُ الْکَبْشُ وَ قُتِلَ مَعَهُ مِنْ أَهْلِ بَیْتِهِ ثَمَانِیَةَ عَشَرَ رَجُلًا مَا لَهُمْ فِی الْأَرْضِ

شَبِیهُونَ وَ لَقَدْ بَکَتِ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَ الْأَرَضُونَ لِقَتْلِهِ وَ لَقَدْ نَزَلَ إِلَى الْأَرْضِ مِنَ الْمَلَائِکَةِ

أَرْبَعَةُ آلَافٍ لِنَصْرِهِ فَلَمْ یُؤْذَنْ لَهُمْ فَهُمْ عِنْدَ قَبْرِهِ شُعْثٌ‏  غُبْرٌ إِلَى أَنْ یَقُومَ الْقَائِمُ ع فَیَکُونُونَ

مِنْ أَنْصَارِهِ وَ شِعَارُهُمْ یَا لَثَارَاتِ‏  الْحُسَیْنِ‏ع

 یَا ابْنَ شَبِیبٍ لَقَدْ حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ ع أَنَّهُ لَمَّا قُتِلَ جَدِّیَ الْحُسَیْنُ ص أَمْطَرَتِ السَّمَاءُ دَماً وَ تُرَاباً أَحْمَرَ

یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ بَکَیْتَ عَلَى الْحُسَیْنِ حَتَّى تَصِیرَ دُمُوعُکَ عَلَى خَدَّیْکَ غَفَرَ اللَّهُ لَکَ کُلَّ ذَنْبٍ أَذْنَبْتَهُ صَغِیراً کَانَ أَوْ کَبِیراً قَلِیلًا کَانَ أَوْ کَثِیراً

یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَلْقَى اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَا ذَنْبَ عَلَیْکَ فَزُرِ الْحُسَیْنَ ع

یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَسْکُنَ الْغُرَفَ الْمَبْنِیَّةَ فِی الْجَنَّةِ مَعَ النَّبِیِّ ص فَالْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَیْنِ

 یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ یَکُونَ لَکَ مِنَ الثَّوَابِ مِثْلَ مَا لِمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ الْحُسَیْنِ بْنِ

عَلِیٍّ ع فَقُلْ مَتَى ذَکَرْتَهُ‏ یا لَیْتَنِی کُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِیماً

یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَکُونَ مَعَنَا فِی الدَّرَجَاتِ الْعُلَى مِنَ الْجِنَانِ فَاحْزَنْ لِحُزْنِنَا وَ افْرَحْ

لِفَرَحِنَا وَ عَلَیْکَ بِوَلَایَتِنَا فَلَوْ أَنَّ رَجُلًا أَحَبَّ حَجَراً لَحَشَرَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَعَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ.

ترجمه :

ریان بن شبیب میگوید روز اول محرم خدمت امام رضا علیه السلام رفتم ، امام علیه السلام پرسیدند : آیا روزه هستی ؟ گفتم خیر.

امام فرمودند : این روز یعنی روز اول محرم روزی است که حضرت زکریا ع دعا کرد و گفت :

رَبِّ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ ذُرِّیَّةً طَیِّبَةً إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعاءِ : خدایا به من نسل و ذریه ای پاک و طیب عنایت فرما.

و خداوند دعای او را به اجابت فرمود  و منادی به او در حای که در محراب عبادت نماز میخواند گفت : خداوند به تو بشارت فرزندی به نام یحیی میدهد. " وَ هُوَ قائِمٌ یُصَلِّی فِی الْمِحْرابِ أَنَّ اللَّهَ یُبَشِّرُکَ بِیَحْیى‏ ". 

پس هر کس این روز را روزه بگیرد و دعا کند خداوند دعای اور را به اجابت میرساند همچنان که دعای حضرت زکریا ع را به اجابت رسید.

ای پسر شبیب همانا ماه محرم ماهی است که در دوران جاهلیت حرمت آن را نگه میداشتند و دراین ماه جنگ و قتال نمیکردند ولی این مردم ( این امت ) حرمت این ماه را و حرمت پیامبرش – صلی الله علیه و آله- را نگه نداشتند.

همانا در این ماه ذریه و خاندان پیامبر را کشتند و به زنانشان توهین کردند. پس خداوند هرگز آنها را نخواهد بخشید.

ای پسر شبیب اگر میخواهی برای چیزی گریه کنی پس برای حسین بن علی علیه السلام گریه کن ، همانا حسین بن علی علیه السلام را مانند گوسفند سربریدند و به همراه او هجده نفر ازاهل بیتش را کشتند که در روی زمین شبیه و مثل و مانندی برای آنها نبود ( یا نیست).

همانا در عزای قتل او آسمانهای هفتگانه و زمینها برای او گریه کردند.

همانا از  آسمانها چهارهزار ملائکه برای یاری حسین بن علی علیه السلام به زمین آمادند اما به آنها اجازه داده نشد و این ملائکه با حالتی غبار آلود گرداگرد قبر آن حضرت هستند تا زمانی که قائم آل محمد صلی الله علیه و آله قیام کند و این ملائکه به یاری آن حضرت میروند و شعارشان " یا لثارات الحسین " است.

ای پسر شبیب پدرم از پدرش ازجدش روایت کرد که : زمانی که حسین بن علی علیهالسلام به شهادت رسید آسمان خون و خاک سرخ بارید.

ای پسر شبیب اگر  برای حسین بن علی علیه السلام گریه  کنی درحالی کهاشک تو بر صورتت جاری شود خداوند همه گناهان تو رامیبخشد خواه گناهانت کم باشد یا زیاد ،کوچک باشد یا بزرگ.

 ای پسر شبیب اگردوست داری خداوند را ملاقات کنی در حالی که از گناهان پاک باشی پس به زیارت حسین بن علی علیه السلام برو.

 ای پسر شبیب : اگر دوست داری در غرفه ها و اتاقهای بهشتی همراه را رسول خدا صلی الله علیه و آله سکونت کنی پس قاتلان آن حضرت را لعن کن.

ای پسر شبیب : اگر دوست داری ثواب کسانی که در  رکاب امام حسین علیه السلام به شهادت رسیدند را ببری پس هروقت به یاد آنها افتادی بگو :

یا لَیْتَنِی کُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِیماً : ای کاش من هم با آنها بودم ( به همراه آنها به شهادت میرسیدم) و به فوز وسعادت بزرگ دست میافتم.

 ای پسر شبیب: اگردوست داری به همراه ما در بالاترین درجات بهشت باشی پس در در غم ما غمگین و در شادی ما شاد باش و و بر تو باد به ولایت ما ، همانا اگر کسی سنگی را دوست بدارد در روز قیامت ذبا آن محشور میشود. ( یعنی : هر کس با هر چیزی که دوست دارد محشور خواهد شد پس اگر ما را دوست بداری با ما محشور میشوی.)

............................................................

سند روایت صحیح است و این حدیث در : أمالی الصدوق، عیون أخبار الرضا (علیه السلام) ج‏1 ؛ ص299، وسائل الشیعة ؛ ج‏14 ؛ ص502، بحار الأنوار (ط - بیروت) ؛ ج‏98 ؛ ص102 با کمی اختلاف ذکرشده است و ما این حدیث را از کتاب عیون اخبار الرضا علیه السلام (ابن بابویه، محمد بن على، عیون أخبار الرضا علیه السلام، 2جلد، نشر جهان - تهران، چاپ: اول، 1378ق. با استفاده از نرم افزار جامعه الاحادیث نور) نقل و  ترجمه کردیم.