بحر الفقاهه

کنکاشی در فقه اسلامی review on Jurisprudence

بحر الفقاهه

کنکاشی در فقه اسلامی review on Jurisprudence

خمس سهام عدالت- استفتا از مقام معظم رهبری

استفتا شخصی
۱) با توجه به اینکه واگذاری سهام عدالت به صورت اقساط (از محل سودِ حاصل از سهام)، بوده است آیا این سهام، متعلق خمس است؟ بر فرض وجوب، زمان تعلق چه زمانی است؟
۲) دولت برای برخی از اقشار ضعیف، قیمت سهام را با تخفیف محاسبه کرده و تفاوت قیمت را از محل منابع خود تأمین کرده است، آیا به مقداری که دولت تخفیف داده نیز خمس تعلق می گیرد؟
۳) حکم خمسِ سودهایی که قبل از آزادسازی (پس از سال ۹۵) حاصل شده و به افراد پرداخت شده یا نشده است، چیست؟

  ادامه مطلب ...

استفتاء از ایت الله سیستانی درباره نذر

1.کسی نذر صحیح شرعی انجام داده تا در دهه محرم هر روز در منزل مجلس روضه با حضور روحانیون و همسایه ها در منزل داشته باشم اما اکنون به دلیل کوچکی منزل و اینکه یکی از افراد منزل مبتلا به کرونا شده به هیچ وجه حتی به شکل محدود هم امکان برگزاری مجلس روضه مطابق نذرم را ندارم. حال تکلیف چیست ؟
2.نذر صحیح شرعی کرده ام که در هیئت عزاداری محلمان در دهه اول محرم سفره پهن کنم. اما با توجه به اینکه پهن کردن سفره به هر نحوی توسط ستاد ملی کرونا ممنوع اعلام شده و امکان پهن کرده ممنوع میباشد وظیفه ما چیست؟


بسمه تعالى

اگر عمل به نذر مقدور نباشد نذر ساقط می شود

کد استفتاء: 1040863

استفتا از دفتر مقام معظم رهبری درباره اسناد خزانه

حکم شرعی خرید و فروش و کسب سود اسناد خزانه چیست با این توضیح که :

اسناد خزانه که اوراق بهادار بانام یا بی‌نامی است که خزانه‌داری کل با بهای اسمی معین و بدون کوپن سود با سررسیدهای حداکثر تا سه سال منتشر کرده و در قبال بدهی‌های مسجل بخش دولتی و با توافق بستانکاران به‌صورت تنزیلی (با کسر از بهای اسمی) در اختیار آنها قرار می‌دهد.

 

در واقع دولت می‌تواند با انعقاد قراردادهای مربوط به مبادله‌های واقعی، اوراق بهادار خزانه را برای سررسید معین در اختیار بانک‌ها، پیمانکاران پروژه‌های کوتاه‌مدت یا تامین‌کنندگان نیازهای جاری و به‌طورکلی طلبکاران دولت قرار دهد و از این راه نیازها و هزینه‌های جاری و کوتاه‌مدت خود را تامین مالی کند.

 

مثلا دولت در محاسبات خود پذیرفته که مبلغی بدهی به پیمانکاران دارد، دولت درحال حاضر توان پرداخت ندارد اما معتقد است مثلا تا شش ماه دیگر توان بازپرداخت را خواهد داشت. روی یک برگه بهادار مشخص می شود که دولت به موجب این برگه مثلا یک میلیارد بدهی به پیمانکار الف دارد و آن را در ٢٩ اسفند ٩٥ خواهد پرداخت. به این برگه اوراق خزانه اسلامی می گویند.

 

پیمانکار الف می تواند تا اخر ٢٩ اسفند صبر کند و کل پول را بگیرد یا این برگه بهادار چک مانند را در بازار سرمایه زودتر ولی به قیمتی کمتر از یک میلیارد بفروشد به این فرآیند عرضه اوراق خزانه در بازار ثانویه می گویند. در ایران بانک مرکزی ضامن است که اگر دولت به هر دلیلی بدهی را نپرداخت ، بانک مرکزی بدهی را پرداخت خواهد کرد.

جواب : 
در حکم فروش چک است و اشکال ندارد.
ضمنا رعایت قوانین موجود در این زمینه لازم است.

استفتا شخصی : 
شماره استفتاء: p2g62gp

حدیث امام رضا علیه السلام درباره محرم

حدیث امام رضا علیه السلام درباره محرم  


حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ مَاجِیلَوَیْهِ رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ الرَّیَّانِ بْنِ شَبِیبٍ قَالَ: 


دَخَلْتُ عَلَى الرِّضَا (ع) فِی أَوَّلِ یَوْمٍ مِنَ الْمُحَرَّمِ فَقَالَ لِی یَا ابْنَ شَبِیبٍ أَ صَائِمٌ أَنْتَ فَقُلْتُ لَا فَقَالَ إِنَّ هَذَا الْیَوْمَ هُوَ الْیَوْمُ الَّذِی دَعَا فِیهِ زَکَرِیَّا (ع) رَبَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَالَ‏ «رَبِّ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ ذُرِّیَّةً طَیِّبَةً إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعاءِ» فَاسْتَجَابَ اللَّهُ لَهُ وَ أَمَرَ الْمَلَائِکَةَ فَنَادَتْ زَکَرِیَّا «وَ هُوَ قائِمٌ یُصَلِّی فِی الْمِحْرابِ أَنَّ اللَّهَ یُبَشِّرُکَ بِیَحْیى»‏ 


فَمَنْ صَامَ هَذَا الْیَوْمَ ثُمَّ دَعَا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ اسْتَجَابَ اللَّهُ لَهُ کَمَااسْتَجَابَ لِزَکَرِیَّا (ع)


 ثُمَّ قَالَ یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنَّ الْمُحَرَّمَ هُوَ الشَّهْرُ الَّذِی کَانَ أَهْلُ الْجَاهِلِیَّةِ فِیمَا مَضَى یُحَرِّمُونَ فِیهِ الظُّلْمَ وَ الْقِتَالَ لِحُرْمَتِهِ فَمَا عَرَفَتْ هَذِهِ الْأُمَّةُ حُرْمَةَ شَهْرِهَا وَ لَا حُرْمَةَ نَبِیِّهَا (ص) لَقَدْ قَتَلُوا فِی هَذَا الشَّهْرِ ذُرِّیَّتَهُ وَ سَبَوْا نِسَاءَهُ وَ انْتَهَبُوا ثَقَلَهُ فَلَا غَفَرَ اللَّهُ لَهُمْ ذَلِکَ أَبَداً


 یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ کُنْتَ بَاکِیاً لِشَیْ‏ءٍ فَابْکِ لِلْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ (ع) فَإِنَّهُ ذُبِحَ کَمَا یُذْبَحُ الْکَبْشُ وَ قُتِلَ مَعَهُ مِنْ أَهْلِ بَیْتِهِ ثَمَانِیَةَ عَشَرَ رَجُلًا مَا لَهُمْ فِی الْأَرْضِ شَبِیهُونَ 


وَ لَقَدْ بَکَتِ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَ الْأَرَضُونَ لِقَتْلِهِ وَ لَقَدْ نَزَلَ إِلَى الْأَرْضِ مِنَ الْمَلَائِکَةِ أَرْبَعَةُ آلَافٍ لِنَصْرِهِ فَوَجَدُوهُ قَدْ قُتِلَ فَهُمْ عِنْدَ قَبْرِهِ شُعْثٌ غُبْرٌ إِلَى أَنْ یَقُومَ الْقَائِمُ فَیَکُونُونَ مِنْ أَنْصَارِهِ وَ شِعَارُهُمْ یَا لَثَارَاتِ الْحُسَیْنِ 


یَا ابْنَ شَبِیبٍ لَقَدْ حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ (ع) أَنَّهُ لَمَّا قُتِلَ الْحُسَیْنُ جَدِّی(ص) مَطَرَتِ السَّمَاءُ دَماً وَ تُرَاباً أَحْمَرَ 


یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ بَکَیْتَ عَلَى الْحُسَیْنِ (ع) حَتَّى تَصِیرَ دُمُوعُکَ عَلَى خَدَّیْکَ غَفَرَ اللَّهُ لَکَ کُلَّ ذَنْبٍ أَذْنَبْتَهُ صَغِیراً کَانَ أَوْ کَبِیراً قَلِیلًا کَانَ أَوْ کَثِیراً 


یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَلْقَى اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَا ذَنْبَ عَلَیْکَ فَزُرِ الْحُسَیْنَ (ع) 


یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَسْکُنَ الْغُرَفَ الْمَبْنِیَّةَ فِی الْجَنَّةِ مَعَ النَّبِیِّ وَ آلِهِ (ص) فَالْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَیْنِ


 یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَکُونَ لَکَ مِنَ الثَّوَابِ مِثْلَ مَا لِمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ الْحُسَیْنِ (ع) فَقُلْ مَتَى مَا ذَکَرْتَهُ‏ «یا لَیْتَنِی کُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِیماً»


 یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَکُونَ مَعَنَا فِی الدَّرَجَاتِ الْعُلَى مِنَ الْجِنَانِ فَاحْزَنْ لِحُزْنِنَا وَ افْرَحْ لِفَرَحِنَا وَ عَلَیْکَ بِوَلَایَتِنَا فَلَوْ أَنَّ رَجُلًا تَوَلَّى حَجَراً لَحَشَرَهُ اللَّهُ مَعَهُ یَوْمَ الْقِیَامَة



کتاب امالی شیخ صدوق

خطبه امام حسین علیه السلام هنگام حرکت به طرف عراق

خطبه امام حسین علیه السلام هنگام حرکت به طرف عراق 


اللهوف على قتلى الطفوف 


وَ رُوِیَ أَنَّهُ ع لَمَّا عَزَمَ عَلَى الْخُرُوجِ إِلَى الْعِرَاقِ قَامَ خَطِیباً فَقَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ‏ ما شاءَ اللَّهُ‏ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ‏ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ 

خُطَّ الْمَوْتُ‏ عَلَى وُلْدِ آدَمَ مَخَطَّ الْقِلَادَةِ عَلَى جِیدِ الْفَتَاةِ 


وَ مَا أَوْلَهَنِی إِلَى أَسْلَافِی اشْتِیَاقَ یَعْقُوبَ إِلَى یُوسُفَ 


وَ خُیِّرَ لِی مَصْرَعٌ أَنَا لَاقِیهِ کَأَنِّی بِأَوْصَالِی تَتَقَطَّعُهَا عَسَلَانُ الْفَلَوَاتِ بَیْنَ النَّوَاوِیسِ وَ کَرْبَلَاءَ 


فَیَمْلَأْنَ مِنِّی أَکْرَاشاً جُوفاً وَ أَجْرِبَةً سُغْباً لَا مَحِیصَ عَنْ یَوْمٍ


 خُطَّ بِالْقَلَمِ رِضَى اللَّهِ رِضَانَا أَهْلَ الْبَیْتِ نَصْبِرُ عَلَى بَلَائِهِ وَ یُوَفِّینَا أَجْرَ الصَّابِرِینَ لَنْ تَشُذَّ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ ص لُحْمَتُهُ وَ هِیَ مَجْمُوعَةٌ لَهُ فِی حَظِیرَةِ الْقُدْسِ تَقَرُّ بِهِمْ عَیْنُهُ وَ یُنْجَزُ بِهِمْ وَعْدُهُ 


مَنْ کَانَ بَاذِلًا فِینَا مُهْجَتَهُ وَ مُوَطِّناً عَلَى لِقَاءِ اللَّهِ نَفْسَهُ فَلْیَرْحَلْ‏ مَعَنَا فَإِنَّنِی رَاحِلٌ مُصْبِحاً إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى‏


ترجمه : 


ستایش مر خداى راست، و مشیّت از آن او، و قوت و نیرویى جز به خدا نباشد (قوت هم ازوست) و درود خدا به رسول مکرّم او (و آلش) و سلام خدا بر او باد،

آرایش مرگ بر فرزند آدم چون آرایش گردنبند بر گردن دوشیزگان است، گرایش و اشتیاقم به زیارت اسلافم (جدّ و پدر و مادر و برادرم) چون اشتیاق یعقوب به یوسف است، و برایم قتلگاهى گزیده شد که من بدان جایم باید رفت، گوئیا مى‏نگرم که گرگهاى بیابان بند بند مفاصلم را از هم جدا کنند در میان نواویس‏ «1» و کربلاء، چه شکمها از من پر، و چه انبانها که از من آکنده گردد، 


گریزى از آنچه بر قلم تقدیر رفته نیست، ما- اهل البیت- خشنودى خدا را خرسندى خود دانسته، بر بلایش صابریم، و او اجر صابران را به ما مى‏دهد،


 هیچ گوشت پیامبر (پاره تن) او از وى جدا نگردد مگر آن که در حضیرة القدس نزدش گرد آید، چشمش بدانها روشن گردیده و بدانها وعده‏اش انجاز گردد، هر کس که در راه ما خون نثار و بذل مى‏کند، و لقاى خدا را توطین نفس خویش مى‏نماید، پس آماده کوچیدن با ما باشد، چه ما ان شاء اللَّه بامداد فردا حرکت مى‏کنیم‏

استفتا از دفتر مقام معظم رهبری ایت الله العظمی خامنه ای مد ظله درباره ربا بین دختر و پدر

استفتا از دفتر مقام معظم رهبری ایت الله العظمی خامنه ای مد ظله درباره ربا بین دختر و پدر
سوال : ایا مساله " لا ربا بین الوالد و الولد " شامل پدر و دختر هم میشود؟ یعنی دختر میتواند از پدر خود قرض بگیرد با شرط اضافه ؟
جواب : این حکم شامل همه‌ی فرزندان چه پسر و چه دختر می شود.

استفتاء از ایت الله العظمی شبیری زنجانی در خصوص سهام عدالت و خمس ان

استفتاء از ایت الله العظمی شبیری زنجانی در خصوص سهام عدالت و خمس ان :  

شماره 79501


دولت به عنوان سهام عدالت به هر شخص به میزان 500 هزار تومان سهام اختصاص داده و قیمت انرا در طول چند سال از درامد همان سهام کم کرده و به دارنده هم تا امسال اجازه خرید و فروش انرا نداده. همچنین در طول سال های گذشته و بعد از اینکه 500 هزارتومان از سود سهام ، هزینه سهام را برداشته ، در هر سال سود سهام را در سالهای مختلف به حساب دارنده سهم واریز کرده. اکنون بعد از حدود ده سال از تخصیص سهام عدالت اجازه فروش 30 درصد انرا به دارنده سهام داده است. حال سوال این است که ایا اصل سهام و نیز اضافه ارزش اصل سهام که به انها اضافه شده (ترقی قیمت سهام) و نیز سود انها که در سالهای قبل داده شده مشمول خمس است یا خیر؟ و با توجه به اینکه این سهام قیمت بیشتری پیدا کرده و هر روز نیز ارزش ان تغییر میکند محاسبه خمس ان چگونه است. و در صورت فروش برخی از سهم ها خمس ان فوریت دارد یا باید تا سر سال خمسی صبر کنیم؟

همچنین با توجه به اینکه برخی از سهام موجود در سبد سهام عدالت از سهام بانکها میباشد که دولت به این وسیله قسمتی از ان بانکها را به بخش خصوصی واگذار کرده ، بر فرض که معاملات بانکها را ربوی بدانیم وظیفه چیست ؟ در فرضی که معاملات بانکها ربوی نباشد وظیفه چیست؟


پاسخ : 


اگر از زمان امکان برداشت تا یک سال در مؤونه زندگی هزینه نشود، متعلق خمس است.