خمس سهام عدالت- استفتا از مقام معظم رهبری

استفتا شخصی

۱) با توجه به اینکه واگذاری سهام عدالت به صورت اقساط (از محل سودِ حاصل از سهام)، بوده است آیا این سهام، متعلق خمس است؟ بر فرض وجوب، زمان تعلق چه زمانی است؟
۲) دولت برای برخی از اقشار ضعیف، قیمت سهام را با تخفیف محاسبه کرده و تفاوت قیمت را از محل منابع خود تأمین کرده است، آیا به مقداری که دولت تخفیف داده نیز خمس تعلق می گیرد؟
۳) حکم خمسِ سودهایی که قبل از آزادسازی (پس از سال ۹۵) حاصل شده و به افراد پرداخت شده یا نشده است، چیست؟

استفتاء از ایت الله سیستانی درباره نذر

1.کسی نذر صحیح شرعی انجام داده تا در دهه محرم هر روز در منزل مجلس روضه با حضور روحانیون و همسایه ها در منزل داشته باشم اما اکنون به دلیل کوچکی منزل و اینکه یکی از افراد منزل مبتلا به کرونا شده به هیچ وجه حتی به شکل محدود هم امکان برگزاری مجلس روضه مطابق نذرم را ندارم. حال تکلیف چیست ؟

2.نذر صحیح شرعی کرده ام که در هیئت عزاداری محلمان در دهه اول محرم سفره پهن کنم. اما با توجه به اینکه پهن کردن سفره به هر نحوی توسط ستاد ملی کرونا ممنوع اعلام شده و امکان پهن کرده ممنوع میباشد وظیفه ما چیست؟

بسمه تعالى

اگر عمل به نذر مقدور نباشد نذر ساقط می شود

کد استفتاء: 1040863

استفتا از دفتر مقام معظم رهبری درباره اسناد خزانه

حکم شرعی خرید و فروش و کسب سود اسناد خزانه چیست با این توضیح که :

اسناد خزانه که اوراق بهادار بانام یا بی‌نامی است که خزانه‌داری کل با بهای اسمی معین و بدون کوپن سود با سررسیدهای حداکثر تا سه سال منتشر کرده و در قبال بدهی‌های مسجل بخش دولتی و با توافق بستانکاران به‌صورت تنزیلی (با کسر از بهای اسمی) در اختیار آنها قرار می‌دهد.

در واقع دولت می‌تواند با انعقاد قراردادهای مربوط به مبادله‌های واقعی، اوراق بهادار خزانه را برای سررسید معین در اختیار بانک‌ها، پیمانکاران پروژه‌های کوتاه‌مدت یا تامین‌کنندگان نیازهای جاری و به‌طورکلی طلبکاران دولت قرار دهد و از این راه نیازها و هزینه‌های جاری و کوتاه‌مدت خود را تامین مالی کند.

مثلا دولت در محاسبات خود پذیرفته که مبلغی بدهی به پیمانکاران دارد، دولت درحال حاضر توان پرداخت ندارد اما معتقد است مثلا تا شش ماه دیگر توان بازپرداخت را خواهد داشت. روی یک برگه بهادار مشخص می شود که دولت به موجب این برگه مثلا یک میلیارد بدهی به پیمانکار الف دارد و آن را در ٢٩ اسفند ٩٥ خواهد پرداخت. به این برگه اوراق خزانه اسلامی می گویند.

پیمانکار الف می تواند تا اخر ٢٩ اسفند صبر کند و کل پول را بگیرد یا این برگه بهادار چک مانند را در بازار سرمایه زودتر ولی به قیمتی کمتر از یک میلیارد بفروشد به این فرآیند عرضه اوراق خزانه در بازار ثانویه می گویند. در ایران بانک مرکزی ضامن است که اگر دولت به هر دلیلی بدهی را نپرداخت ، بانک مرکزی بدهی را پرداخت خواهد کرد.

جواب : 
در حکم فروش چک است و اشکال ندارد.
ضمنا رعایت قوانین موجود در این زمینه لازم است.

استفتا شخصی : شماره استفتاء: p2g62gp

نظر ایت الله سیستانی مد ظله درباره اوراق بهادار صکوک

کد استفتاء: 997758 (استفتاء شخصی)

موضوع: اوراق بهادار صکوک

—————————

پرسش: حکم شرعی اوراق بهادار صکوک چیست؟

بسمه تعالى

اگر مشارکت واقعی و با رعایت شرایط معتبر در عقد شرکت باشد اشکال ندارد، و کل سود حلال است .

و در غیر اینصورت باید جهت تصحیح تصرف در سود پرداختی از بانکهای دولتی به حاکم شرع مراجعه شود، بنابراین در فرضى که سپرده گذار شرط سود نکند اگر سودى به او داده شود معظم له اجازه مى دهند که آن سود مجهول المالک را تملک کنند مشروط بر این که نصف سود را به فقراى متدین صدقه بدهند.

واما سود بانکها و مؤسسات غیر دولتى را به هیچ عنوان نمى توان مالک شد ولى اگر انسان شرط سود نکند وبداند که اصحاب سرمایه راضى به تصرف او در این سود اند هرچند شرعا مالک نباشد - که معمولا چنین است - مى تواند در آن مال تصرف کند و اگر با ان چیزى بخرد مالک آن مى شود.

موفق باشید