مواردی که تقیه واجب نیست

مواردی که تقیه واجب نیست

بدون تردید تقیه از واجبات دینی است که در روایات اهمیتش به نماز تشبیه شده. حتی گفته شده که دستگیری و شهادت حضرت موسی بن جعفر علیهما السلام بخاطر تقیه نکردن هشام بن حکم بوده.

اما با بررسی روایات میتوان گفت در سه مورد زیر تقیه کردن جایز یا لازم نیست.

اول : جایی که حفظ اصل دین متوقف بر ان است. 

اقسام تقیه

تقیه سه قسم است : خوفی ،‌ اکراهی ، مداراتی. 

شیخ اعظم تقیه مداراتی را مستحب و حضرت امام ره  انرا واجب میدانند ، مرحوم شیخ در ان " ضرر تدریجی " را شرط میدانند اما حضرت امام ره در ماهیت تقیه مداراتی جز جلب محبّت و ایجاد وحدت کلمه چیزی را شرط نمی کند.

شیخ تقیه مداراتی را جوز تقیه خوفی میداند ولی حضرت امام تقیه مداراتی را قسمی مجزا میداند. 

البته برخی تقیه را چهار قسم دانسته و تقیه کتمانی را هم اضافه کرده اند ور در تعریف اقسام تقیه گفته اند : 

تقیه در زمان ظهور شدید تر است

برخی معتقدند که هر چقدر به زمان ظهور نزدیک میشویم با توجه به گسترش وسایل ارتباط جمعی و عدم امکان مخفی کردن حقایق ، لذا تقیه امری بی معنی است و یا لااقل از شدت ان کمتر میشود. مخصوصا در زمان فعلی که شیعیان قدرت قابل ملاحظه ای دارند. 

اما این مطلب بر خلاف روایت محمد بن مسلم از امام صادق علیه السلام و خدا میداند که با دیدن این روایت چقدر به فکر فرو رفتم. 

مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنِ ابْنِ بُکَیْرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ :

کُلَّمَا تَقَارَبَ هَذَا الْأَمْرُ کَانَ أَشَدَّ لِلتَّقِیَّةِ‌[1]

هر چقدر به زمان ظهور نزدیک میشویم تقیه شدید تر میشود. 

---

[1] الکافی (ط - الإسلامیة)؛ ج‌2، ص: 220