بحر الفقاهه

کنکاشی در فقه اسلامی review on Jurisprudence

بحر الفقاهه

کنکاشی در فقه اسلامی review on Jurisprudence

روش برخورد علامه طباطبایی با شعر خواندن در تدریس

 استاد آیت الله جوادی آملی در خاطراتی که از مرحوم آیت الله طباطبایی نقل کرده درباره شیوه تدریس ایشان می نویسد:

«مرحوم آقای طباطبایی سعی می کرد که فکر فکری منطقی باشد. ایشان ممکن بود احیاناً شعری بگویند یا در جلسات خصوصی پیش از درس یا پس از آن شعری بخوانند ولی در وسط درس اگر سخن از مطلبی می شد یا شعر نمی خواندند یا سعی می کردند که شعر خوانده شده را نیمه تمام بگذارند. ایشان می فرمودند: با روشی که بعضی داشتند و کم کم شعر به وسط درس آمده است، آن چنان این مهمان ناخوانده جای درس را گرفته که همه براهین را کنار زده است. ازاین رو، مرحوم علامه اصرار داشتند که در درس یا نوشته و گفتارشان شعر نخوانند. نیز می فرمودند: گرچه «ان من الشعر لحکمه» «برخی از شعرها حکمت و برهان است» ولی بسیاری از اشعار گاه به صورت خطابه است و آهنگ و وزن خوب انسان را مسحور می کند.»

(مهر استاد سیره علمی و عملی استاد جوادی آملی نشر اسرا قم 1381 ص 123)

اثار و تالیفات ایت الله العظمی بهجت ره

به عنوان ادای امانت مطلب مهمی را اینجا مینویسم که برای اهل دانش و فضل بسیار مهم است :

به طور اتفاقی از حجت الاسلام شیخ علی بهجت مد ظله درباره اثار پدر بزرگوارشان مرحوم ایت الله العظمی محمد تقی بهجت ره سوال کردم ، ‌ایشان فرمودند :

جلد 4 اصول ایشان دارد کار میشود و البته دوره اصول ایشان کامل نیست. ( سه جلد ان قبلا چاپ شده )

یک دوره هم فقه از صلات تا جهاد دارند که هنوز چاپ نشده.

حاشیه بر مکاسب ایشان هم بیش از 15 سال قبل ( قبل از سال 80) در اختیار کسی قرار دادم تا ظرف مدت دو سا ل انرا اماده چاپ کند اما تا کنون این شخص بد عهدی میکند و انرا تحویل نمیدهد.

مقداری نیز تقریرات اساتید ایشان مثل مرحوم اصفهانی ره به قلم ایت الله بهجت ره موجود است که هنوز چاپ نشده.  

همچنین یکی از شاگردان محقق اصفهانی بنام " عماد رشتی " که به گفته خود محقق اصفهانی ره بهترین و ملاترین شاگردش بوده در اختیار مرحوم ایت الله بهجت ره بوده که البته خود " عماد رشتی " ان تقریرات را به ایشان میسپارد.  گویا عماد رشتی افضل شاگردان محقق اصفهانی محسوب میشده.  

همچنین مرحوم علامه محمد حسن الهی برادر بزرگتر علامه محمد حسین طباطبایی صاحب المیزان نیز مقداری تقرارات از اساتید خود – ظاهرا از نائینی و اصفهانی و دیگران – داشته که انرا به ایت الله بهجت ره میسپارد.

علامه طباطبایی بعد از درگذشت همسرشان کمی احساس تنهایی میکنند و برادرشان به قم میایند تا نزد ایشان زندگی کنند اما اخوی ایشان نیز از دنیا میرود و علامه طباطبایی یک حالت تنهایی و به اصطلاح عوامانه حالت بی کسی پیدا کنند. روزی ایت الله بهجت ره دیدن ایشان میرود و اظهار میکنند که تقریرات اخوی شما  - یعنی علامه محمد حسن الهی – نزد این جانب است اگر مایل باشید انرا برای شما بیاورم.

علامه طباطبایی از این مطلب متعجب میشوند که چطور تقریرات اخوی ایشان در اختیار ایت الله بهجت ره است.

گویا غرض ایت الله بهجت ره هم این بوده که علامه با دیدن اثار مخطوط اخویشان کمی از حس تنهایی و غم از دست دادن همسر و اخوی شان کاسته شود.

بعد از فوت علامه طباطبایی ره این اثار خطی  - و شاید برخی اثار مخطوط دیگر خود ایشان - در کتابخانه علامه طباطبایی ره دیده نمیشود و بعدا معلوم میشود که این اثار توسط یک روحانی نما که به منزل ایشان رفت و امد داشته سرقت شده . ( ظاهرا برخی افراد این شخص را میشناسند و اثار هم موجود است ).

تذکر مهم :

حقیر این مطلب را به عنوان ادای امانت و ادای دین نسبت به میراث گذشتگان بیان کردم و ان چه ذکر کردم به صورت شفاهی شنیده ام و چون امکان یادداشت برداری نبود بعدا و با کمک گرفتن از حافظه انرا یادداشت کرده ام .لذا  احتمال فراموشی یااشتباه برخی جزئیات وجود دارد.

اهمیت اثار فقهی اصولی فقیه و فیلسوف بزرگ ، شیخ محمد حسین اصفهانی برای اهل دانش و بینش بسیار حائز اهمیت است و ای کاش که این میراث گرانسنگ به زیور نشر اراسته میشد.