-
هر چه ضروری است نص خاص ندارد
دوشنبه 3 مهر 1396 10:42
گاه برخی امور ضروری دین و مذهب است اما دلیل و نص خاص یا علمی ندارد. مثلا سرفه کردن در مسجد مسلما جایز است اما ممکن است هیچ نص خاصی در مورد ان نباشد . و یا پلک زدن در مسجد که بلا شک جایز است اما ممکن است دلیلی بر ان نباشد.
-
تفاوت علم رجال و درایه و تراجم
چهارشنبه 22 شهریور 1396 22:45
علم درایه : در اصطلاح، درایه علمی است که از سند حدیث و متن آن و چگونگی فراگرفتن و اداب نقل حدیث گفت وگو می کند . منظور از بررسی سند هم بررسی به صورت کلی هست نه تک تک افراد موجود در سند. شهید ثانی علم درایه را چنین معنا کرده : العلم الذی یبحث فیه عن متن الحدیث و سنده و طرقه من صحیحها و سقیمها و علیلها و ما یحتاج...
-
نمونه سوالات کلاسی دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی. ابتدای کتاب القرض
سه‌شنبه 21 شهریور 1396 23:36
بسم الله الرحمن الرحیم اللهم صل علی فاطمة و ابیها و بعلها و بنیها و السر المستودع فیها بععد ما احاط به علمک مردی به امام صادق(علیه‌السلام) عرض کرد: فرزندی دارم که دوست دارد مسائل حلال و حرام را از شما بپرسد و از مطالبی که اهمیت ندارد و به دردش نمی‌‌خورد، پرسش نمی‌‌کند. حضرت صادق(علیه‌السلام) فرمودند: «آیا بهتر از حلال...
-
روش برخورد علامه طباطبایی با شعر خواندن در تدریس
یکشنبه 12 شهریور 1396 23:39
استاد آیت الله جوادی آملی در خاطراتی که از مرحوم آیت الله طباطبایی نقل کرده درباره شیوه تدریس ایشان می نویسد: «مرحوم آقای طباطبایی سعی می کرد که فکر فکری منطقی باشد. ایشان ممکن بود احیاناً شعری بگویند یا در جلسات خصوصی پیش از درس یا پس از آن شعری بخوانند ولی در وسط درس اگر سخن از مطلبی می شد یا شعر نمی خواندند یا سعی...
-
رویای علامه مجلسی درباره صحیفه سجادیه
یکشنبه 12 شهریور 1396 18:04
مرحوم مجلسی میفرماید که: در أوائل سنّ خود مایل بودم که نماز شب بخوانم، لکن قضاء بر ذمّه من بود، به واسطه آن احتیاط میکردم. خدمت شیخ بهائی رحمه الله عرض نمودم، فرمودند: وقت سحر نماز قضاء بخوان سیزده رکعت. لکن در نفسم چیزی بود که نافله خصوصیّت دارد. فریضه چیز دیگری است. شبی از شبها بالای سطح خانه خود بین نوم و یقظه...
-
معنای شیعه و حل شبهه
یکشنبه 29 مرداد 1396 08:34
شیعه در اصطلاح دارای معانی مختلفی است و بسیاری از محققین به این نکته در اثار خود توجه نکرده اند و لذا دچار شبهه شده اند. از مهمترین معانی شیعه میتوان به موارد زیر اشاره کرد : 1 . شیعه به معنای کسی که خلیفه بلافصل بعد از پیامبر صلی الله علیه و اله را بالنص ، حضرت علی علیه السلام میداند. 2 . شیعه به معنای دوستدار و محبّ...
-
وثاقت مسعدة بن صدقه و شبهات موضوعیه
دوشنبه 23 مرداد 1396 18:44
مسعدة بن صدقه از راویان کثیر الروایه است. بعضا روایات او نیز از روایات مهم است. اما توثیق او محل بحث است. در بحث اینکه در شبهات موضوعیه نیاز به بینه داریم یا خیر ، مدرک روایت اوست که اگر کسی در توثیق او شبهه نکند میتواند بگوید که در شبهه موضوعیه نیاز به بینه داریم. تهذیب الأحکام؛ ج7، ص: 226 . عَلِیُّ بْنُ...
-
روایتی درباره زندانی کردن علمای فاسق
پنج‌شنبه 19 مرداد 1396 12:39
روایت موثقه : عَنْ عَلِیٍّ ع قَالَ : یَجِبُ عَلَى الْإِمَامِ أَنْ یَحْبِسَ الْفُسَّاقَ مِنَ الْعُلَمَاءِ- وَ الْجُهَّالَ مِنَ الْأَطِبَّاءِ- وَ الْمَفَالِیسَ مِنَ الْأَکْرِیَاءِ ( به معنی مستاجر . کرایه کننده ) وسائل الشیعة؛ ج27، ص: 301 و لکن در الجامع للشرائع؛ ص: 568 روایت به این صورت نقل شده که ظاهرا قسمت حراسة تا...
-
دوران امر بین معنای عرفی و شرعی
دوشنبه 16 مرداد 1396 06:09
اگر شک کنیم که لفظی از الفاظ مذکور در لسان شارع ، حقیقت شرعیه است یا همان معنای عرفی ان مراد است سه مبنا در مقام است : الف : معنا مجمل میشود. ب : بر معنای عرفی حمل میشود ج : اگر قرینه ای در کلام باشد ولو که ان قرینه باعث ظهور نیست ،کلام مجمل میشود اما اگر فقط بخاطر صرف احتمال عقلی احتمال میدهیم که که شاید در مقام...
-
دو اشکال بر قاعده ما غلب الله علیه بالعذر / نیازمند بررسی
دوشنبه 16 مرداد 1396 06:08
اشکال اول : گاه تعیین حکم بدست شارع است اما تشخیص موضوع ان با خود مکلف. مثل حرمت اکل خون اما گاه تعیین حکم و موضوع هر دو بدست خود شارع است. مثل : وجوب صلاة . که هم حکم وجوب بدست شارع است و هم اینکه صلات چیست و کیفیت ان چگونه است را شارع معین میکند. حال در مساله " المغلوب لا یعید " هم عدم اعاده بدست شارع هست...
-
ضابطه قتل عمد چیست
شنبه 14 مرداد 1396 23:09
تقریرات سال 90 - 91 استاد قائنی دیات در این جزوه می خواهیم با یاری خداوند متعال،در مورد دیات، مسائلی را مورد بررسی قرار دهیم: مسئله اول اینکه آیا در جنایت عمدی از ابتدا قصاص و دیه ثابت می باشد یا اینکه ابتدا فقط قصاص ثابت است و با تراضی جانی و ولی مقتول به دیه ویا بیشتر یا کمتر آن منتقل می شوند؟ مسئله دوم اینکه معنای...
-
عصبه کیست؟
شنبه 14 مرداد 1396 22:53
تقریرات 90 -91 بسم الله الرحمن الرحیم با توجه به اینکه در قتل خطائی،عاقله موظف به پرداخت می باشد باید بررسی شود که عاقله چه کسانی می باشند؟ مرحوم خوئی می فرمایند: «عاقلة الجانی عصبته، و العصبة: هم المتقرّبون بالأب کالإخوة و الأعمام و أولادهم و إن نزلوا و هل یدخل فی العاقلة الآباء و إن علوا، و الأبناء و إن نزلوا؟...
-
فرق بین ضرورت و ارتکاز
شنبه 14 مرداد 1396 22:26
ضرورت یعنی مثلا اگر بگویند ضرورت تشیع : یعنی هر کسی که شیعه باشد به مجرد شیعه شدن این مطلب را میداند و بدان توجه دارد . اما ارتکاز متشرعه پدیده ای است در نفس که نیازمند علت و منشا دارد اما منشا ان نمیتواند عقل باشد یا چیز دیگر بلکه منشا ان تعلیم و فراگیری از شارع و تلقی از اوست. بنابراین ضرورت چیزی اضافه بر ارتکاز...
-
اقسام ضرورت در دانش فقه
شنبه 14 مرداد 1396 22:18
در علم فقه اصطلاحی بکار برده میشود بنام ضرورة ، مثلا میگویند : أن الماء القلیل لو کان منفعلًا بملاقاة النجس مطلقاً لما أمکننا تطهیر شی‌ء من المتنجسات به، و هذا باطل بالضرورة . و یا مثلا میگویند : عدم جواز الوضوء من الماء المتنجس بالضرورة در دانش فقه ضرورت بر چهار قسم است : اول : ضرورت ادیان : یعنی انچه نزد همه ادیان...
-
روایتی در باب حفظ بلاد مسلمین و علت لزوم حفظ بلاد مسلمین
جمعه 13 مرداد 1396 20:08
برای اهمیت حفظ اهل سنت و اهمیت وحدت شیعه و سنی درروایت زیر نکته ای وجود دارد که در جای خود حائر اهمیت است. نویسنده الان و فی البداهه نمیخواهد قضاوت قطعی کند چه بسا این مساله قضیه ای خارجی باشد و نه واقعی ، اما بهر حال جای تامل و تفکر در این روایت شریف بسیار است. علاوه بر مساله وحدت مساله دفاع از قدس شریف هم میتواند...
-
حل یکی از مباحث پیچیده کفایة الاصول در استصحاب کلی
جمعه 13 مرداد 1396 09:45
بسم الله الرحمن الرحیم عنوان : حل یکی از مباحث پیچیده کفایة الاصول در استصحاب کلی در بحث استصحاب کلی قسم دوم ، شیخ اعظم و اخوند خراسانی ره اشکال مشترکی را مطرح کرده اند که : جایی برای استصحاب کلی قسم دوم نیست زیرا این استصحاب همیشه محکوم اصل حاکم است زیرا شک در بقاء کلی همیشه مسبب از شک در حدوث فرد طویل است ، مثلا :...
-
بررسی تطبیقی نظر آیت الله خویی و محدث نوری در دلالت وکالت از امام علیه السلام بر وثاقت
جمعه 13 مرداد 1396 09:35
بررسی تطبیقی نظر آیت الله خویی و محدث نوری در دلالت وکالت از امام علیه السلام بر وثاقت تبیین مساله گفته شده که وکالت امام معصوم علیه السّلام دلیل بر وثاقت است؛ زیرا امام علیه السّلام، کسی را وکیل خود معرفی میکند که موثّق، بلکه عادل باشد. طرفداران این رأی به روایتی به این مضمون نیز تمسک کردهاند: "حسن بن...
-
فرق بین قاعده فقهی و اصولی
جمعه 13 مرداد 1396 09:30
فرق بین قاعده اصولی و قاعده فقهی برگرفته از درس خارج اصول ایت الله محمد تقی شهیدی پور مقدمه استنباط یعنی اقامه حجت بر حکم شرعی کلی، اعم از اینکه این استنباط استنباط وجدانی یاتعبدی یا استنباط تنجیزی و تعذیری باشد. جامع این موارد هم این است که علم اصول ، علم به قواعدی است که در طریق اقامه حجت بر حکم شرعی کلی قرار می...
-
حقیقت سر قفلی
جمعه 13 مرداد 1396 09:27
بسم الله الرحمن الرحیم وبه نستعین بحث سرقفلی از مباحث جدید است که در کتب قدما اشاره ای بر ان دیده نشده و شاید اولین کسی که در این زمینه مباحث استدلالی را مطرح کرده ، مرحوم شیخ حسین حلی ره ( متوفای 1397 ه ق ) در کتاب بحوث فقهیه میباشد. در یک تقسیم بندی کلی سرقفلی به دو نحو قابل تصور است : الف : سرقفلی مالکی : به این...
-
انتساب قتل و مقدار دیه در مساله جاذب و مجذوب
جمعه 13 مرداد 1396 09:15
بسم الله الرحمن الرحیم عنوان نوشته : انتساب قتل و مقدار دیه در مساله جاذب و مجذوب برگرفته از دروس ایت الله محمد قائنی دام ظله مقدمه : در مساله ای که مطرح خواهد شد نکات مهمی وجود دارد از جمله معیار در قتل از حیث عمد و غیر عمد ، نحوه انتساب قتل به قاتل از حیث اینکه قاتل یک نفر است یا چند نفر ، و نحوه برخورد با روایات در...
-
مقدمه برای بحث جوائز السلطان مکاسب
جمعه 13 مرداد 1396 09:12
قال الشیخ الاعظم الانصاری ره فی مباحث جوائز السلطان : بعد تبیین صور اربعه لاقسام الجوائز الماخوذ من الجائر : اما الاولی ( ای قسم الاول من اقسام الجوائز و هو : ان لا یعلم للجائر مال مال حرام یحتمل کون الجائزة منها ) : " فلا إشکال فیها فی جواز الأخذ و حلیة التصرف للأصل و الإجماع و الأخبار الآتیة [1] " فما هو...
-
مواردی که تقیه واجب نیست
جمعه 13 مرداد 1396 08:47
مواردی که تقیه واجب نیست بدون تردید تقیه از واجبات دینی است که در روایات اهمیتش به نماز تشبیه شده. حتی گفته شده که دستگیری و شهادت حضرت موسی بن جعفر علیهما السلام بخاطر تقیه نکردن هشام بن حکم بوده. اما با بررسی روایات میتوان گفت در سه مورد زیر تقیه کردن جایز یا لازم نیست. اول : جایی که حفظ اصل دین متوقف بر ان است....
-
الفاظ نقل اجماع
جمعه 13 مرداد 1396 08:38
بسم الله الرحمن الرحیم الفاظ اجماع : اجماع صرفا با لفظ اجماع نقل نمیشود بلکه الفاظ دیگری نیز وجود دارد که میتواند دلالت بر اجماع کند . این الفاظ به سه دسته تقسیم میشوند : الفاظ صریح در اجماع ، الفاظ ظاهر در اجماع ، الفاظ مشعر به اجماع تا انجا که فحص کردیم الفاظ نقل اجماع میتواند از این قرار باشد : اول : الفاظی که...
-
تلخیصی از بحث رویت هلال حضرت ایت الله مکارم شیرازی مد ظله
جمعه 13 مرداد 1396 08:35
نکاتی از بحث رویت هلال با چشم مسلح از مباحث ایت الله العظمی مکارم مد ظله با کمی حاشیه نگاری ( مطالب داخل پرانتز از حقیر میباشد ) آیا رؤیت ماه با تلسکوپ کافى است؟ « مشهور » در میان مراجع این است که رؤیت هلال، باید با چشم غیر مسلّح باشد ولى بعضى از فقهاى معاصر قائل به کفایت مشاهده با تلسکوپ شده اند . ( البته اجماع در...
-
بعد از تعارض دو روایت ایا مرجع عام فوقانی است ؟
پنج‌شنبه 12 مرداد 1396 20:02
اگر دو روایت خاص معارضه کردند ایا مرجع عام فوقانی است ؟ برخی نظیر میرزای نائینی ، محقق میلانی ، سید کاظم حائری ، در مرجعیت عام فوقانی اشکال دارند . محصل کلام این بزرگان به تقریب ما این است که : احتمال میدهیم وجود مخصص معتبر فی حد ذاته کافی باشد که دیگر به ان عام فوق عمل نکنند . مثلا اکرم کل عالم و یا لا تکرم العالم...
-
نمونه سوال دروس تمهیدیه فی القواعد الرجالیه . از توثیقات عام تا اخر کتاب
پنج‌شنبه 12 مرداد 1396 17:15
بسم الله الرحمن الرحیم و صلی الله علی محمد و اله الطاهرین و اللعن علی اعدائهم نمونه سوالات کتاب دروس تمهیدیه فی القواعد الرجالیه . از توثیقات عام تا اخر کتاب 1 . هر یک از این کتب به چه غرضی تالیف شده اند ؟ فهرست شیخ طوسی رجال شیخ طوسی رجال نجاشی رجال کشی کتاب من لا یحضره الفقیه :(ص 262 بحث النقطة الثانیه) 2 . عبارت را...
-
نمونه سوال دروس تمهیدیه فی القواعد الرجالیه .توثیقات خاص تا اقسام حدیث 2
پنج‌شنبه 12 مرداد 1396 17:13
بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین و اللعن علی اعدائهم صحیحه حماد بن عثمان عن الصادق علیه السلام : إِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِعَبْدٍ خَیْراً فَقَّهَهُ فِی الدِّینِ هر گاه خداوند خیر بنده ای را اراده کند او را فقیه در دین میکند . سوالات میان ترم درس کلیات علم رجال: 1 – در چه صورتی...
-
نمونه سوال دروس تمهیدیه فی القواعد الرجالیه .توثیقات خاص تا اقسام حدیث
پنج‌شنبه 12 مرداد 1396 17:05
بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین و اللعن علی اعدائهم سوالات جبرانی میان ترم درس رجال 1 – در چه صورت " نص احد المعصومین " افاده توثیق میکند ؟ص110 2 – خبر ثقه در صورتی حجت است که ان خبر حسی باشد ، حال ممکن است بگوییم چه بسا توثیقات رجالیون متقدم از روی حس نبوده بلکه حدسی بوده لذا اعتبار ندارد. این اشکال را...
-
نمونه سوال دروس تمهیدیه فی القواعد الرجالیه . کل کتاب 2
پنج‌شنبه 12 مرداد 1396 17:03
علامه و نجاشی در کتاب خود اسامی افراد عده من اصحابنا که کلینی از انها نقل میکند را بیان کرده اند. چرا قول نجاشی و علامه در این مساله مورد پذیرش نیست ؟ ص247 از عبارت مقدمه کتاب الزیارات توثیق همه روات کتاب فهمیده میشود یا روات بلا واسطه؟ چرا ؟ ص 177 اگر شهرت فتوایی بر خلاف خبر صحیح باشد آیا ان خبر از حجیت ساقط میشود؟...
-
نمونه سوال دروس تمهیدیه فی القواعد الرجالیه. توثیقات عامه و خاصه
پنج‌شنبه 12 مرداد 1396 17:01
بسم الله الرحمن الرحیم نمونه سوالات کتاب دروس تمهیدیه فی القواعد الرجالیه . بحث توثیقات خاصه و عامه 1 – در چه صورت " نص احد المعصومین " افاده توثیق میکند ؟ص110 2 – خبر ثقه در صورتی حجت است که ان خبر حسی باشد ، حال ممکن است بگوییم چه بسا توثیقات رجالیون متقدم از روی حس نبوده بلکه حدسی بوده لذا اعتبار ندارد....